PERKONGSIAN KAEDAH UNTUK MENGAWAL LALAT BUAH (Bactrocera sp.)

Lalat buah merupakan sejenis serangga kecil bersaiz seperti lalat rumah yang boleh merosakkan buah-buahan yang ditanam dengan cara bertelur atas kulit buah yang matang.  Buah di kebun saya yang selalu menjadi mangsa adalah belimbing, pisang, nona dan betik.  Spesies lalat buah yang terdapat di Malaysia adalah daripada jenis Bactrocera sp, seperti Bactrocera papayae (Drew & Hancock) dan Bactrocera carambolae (Drew & Hancock).

Menurut panduan menanam mangga Mardi, kitaran hidup lalat buah adalah kira-kira 3 minggu, iaitu peringkat dewasa, telur (2-3 hari), ulat (8-12 hari), dan kepompong (4-6 hari).  Peringkat telur dan ulat terjadi di dalam buah manakala peringkat kepompong terjadi di dalam tanah setelah buah gugur.  

Menurut kajian UPM mengenai Bactrocera carambolae (Drew & Hancock) yang dibela dengan buah jambu batu, kitarannya adalah telur 1.16 ± 0.00 hari, larva 12.02 ± 0.13 hari dan kepompong 7.03 ± 0.08 hari sebelum dewasa muncul. Lalat buah jantan akan hidup selama 21.97 ± 2.69 hari dan betina 19.19 ± 1.50 hari. 

Memandangkan lalat buah ini merupakan perosak yang akan merosakkan hasil kebun, maka, kita kena lakukan sesuatu untuk mengawal populasinya di sekitar kebun selain kena rajin menyampulkan buah dengan beg plastik.  Kaedah kawalan lalat buah yang paling senang dan murah bagi saya adalah melalui perangkap lalat buah.   Untuk kaedah perangkap, kita kena pergi belikan ubat umpannya yang merupakan feromon.  Feromon ini akan menarik lalat buah jantan yang miang untuk masuk ke dalam botol kononnya dalam botol ada lalat buah betina yang sedang menanti.  Bila jantan telah diperangkapkan, maka, betina di luar tidak dapat mengawan dan tidak dapat bertelur.  Dan dengan tu, populasi lalat buah akan dikurangkan.  Ubat umpan ini boleh dibeli di kedai jual racun pertanian dengan harga RM14 sebotol (kalau tak silap). 

Ubat umpan lalat buah yang terdapat pada pasaran.

Kaedah menyediakan perangkap lalat buah

1.  Bahan yang diperlukan adalah botol air mineral/ minuman berkarbonat 500ml, 1.5L, dawai/ skru driver bunga kecil dan tali rafia/ dawai halus.

2.  Panaskan dawai/ skru driver bunga kecil pada api.

3.  Tebok lubang pada botol 500ml di bahagian atas botol.  Saiz lubang lebih kurang dalam 3mm diameter.  Perhatian kena diambil ketika tebok lubang sebab kalau lubang yang ditebok kecil sangat, lalat buah tak dapat masuk, kalau terlampau besar, lalat buah boleh masuk dan keluar semula.

4.  Lepas dah siap tebok lubang, ikatkan tali rafia/ dawai halus pada bahagian lehel botol yang akan digunak untuk menggantung perangkap pada pokok dan perangkap dah kira siap.  

5.  Sekarang kena sediakan bumbung untuk perangkap yang dibuat supaya tidak masuk air ketika hujan.  Keratkan botol 1.5L kepada dua bahagian.  Ambil muncung botol untuk digunapakai.  

6.  Titiskan beberapa titis ubat umpan lalat buah ke dalam botol 500ml.  Tutup penutup botol dan masukkan tali melalui muncung botol 1.5L.  Tutup penutup botol 1.5L dan perangkap telah sedia untuk diguna.

7.  Gantungkan perangkap di lokasi yang sesuai seeloknya di sekeliling kebun supaya lalat buah tertarik ke luar kebun dan bukannya dalam kebun.  Namun, saya hanya gantungkan di bawah pokok buah sebab serangan tupai terhadap perangkap ini.  Banyak perangkap saya telah digigit dan dirosakkan oleh tupai apabila gantung di tepi pagar.

Perangkap lalat buah yang telah disiapkan dan digantung pada pokok buah.  

Lalat buah telah tertarik dengan umpan dan cuba masuk ke perangkap.

Lalat buah sedang memasuki ke dalam perangkap.

Lalat buah telah terperangkap dalm perangkap dan tidak dapat keluar.

Lalat buah yang telah mati dalam perangkap.  Perhatikan ada seketul batu kecil yang tersumbat pada tapak botol, itu merupakan tempat gigitan tupai yang terpaksa disumbat batu supaya perangkap masih boleh digunakan lagi.

Perangkap kena diperiksa sesekali apabila ada kelapangan, ubatnya perlu diisi sekiranya didapati lalat buah dah tak tertarik dengan perangkap.  Apabila isi ubat, bangkai lalat buah kena dibuangkan.  Tetapi saya jarang isi ubat dengan kaedah menitiskan ubat masuk botol, biasanya sekali titis, boleh digunakan berbulan-bulan.

Beginilah kaedah kawalan lalat buah DIY yang senang dan murah untuk dikongsi bersama.  

JUALAN ATAU TUKAR POKOK FIG

Untuk dijual kepada sesiapa yang berminat atau bertukar dengan varieti lain.  Merupakan hasil daripada eksperimen tut saya.  Sekarang ini ada beberapa pokok yang telah ditanam dalam pasu dan tong minyak.  Sebab tempat  saya adalah terhad, saya ingin nak lepaskan beberapa pokok bagi menambah ruang untuk pokok lain.

Saya hanya boleh melakukan penghantaran sekitar Melaka dan Masjid Tanah pada hari minggu.


Untuk semua pokok fig di bawah, saya ingin nak jualkan 1 pokok/ tukarkan 1 pokok dan tinggalkan satu untuk diri.  Sekiranya berkenan, boleh tinggalkan email atau no hand phone supaya boleh dihubungi.


Harga jualan:  
BTM 6 - RM100 (Jualan ditamatkan)
INCA GOLD - RM120 (Jualan ditamatkan)
AUSTRALIAN FIG 1 - RM 100 (Varieti yang cuma dibagi tahu asal usulnya oleh penjual, dibeli oleh saya ketika mula menanam fig) (Jualan ditamatkan)

BTM 6 no 1.

BTM 6 no 2

INCA GOLD no 1 (Telah dijual)

INCA GOLD no 2 (Jualan ditamatkan).

AUSTRALIAN FIG 1 no 1

AUSTRALIA FIG 1 no 2

KAEDAH TUT POKOK FIG MENGGUNAKAN BOTOL AIR MINERAL

Seperti sedia maklum, kaedah tut ni mempunyai seribu satu cara.  Tiada cara yang salah, saya anggap semua cara yang dapat berjaya menghasilkan  pertumbuhan akar merupakan cara yang betul, cuma masa handling semasa kerja tut tu dan material digunakan untuk tut yang nampak berbeza, konsep tut tetap sama, kopek kulit, gores untuk buangkan cambium, bubuh hormon akar dan balut dengan media.

Hari ni, saya kongsikan sedikit mengenai eksperimen saya tut pokok fig menggunakan barang-barang terpakai, iaitu botol air mineral.  Benda ni tak memerlukan modal, cuma kita kena pergi kutip kat tepi jalan atau dalam tong sampah.  Kaedah tut ini adalah secara terbuka, jadi, kita kena periksa kelembapan tanah supaya sentiasa lembap. 

Kaedah Tut Pokok Fig Denan Botol Air Mineral.

• Botol mineral yang ideal adalah jenis yang 1.5l sebab isipadu besar sikit, botol 500ml pun boleh pakai, tiada masalah, 
• Untuk botol 500ml, boleh tut secara melintang dan bukannya menegak macam botol 1.5L.
• Botol boleh dikerat dua.  Bahagian atas dan bawah pun boleh dipakai.   
• Untuk bahagian tapak botol, saya tembokkan lubang untuk keluar air keluar.  Bahagian muncung botol boleh terus dipakai sebagai tempat air keluar.  

Bahagian tapak botol yang telah dibelah dan digunting lubang.  Perhatikan lubang air juga ditebok pada bahagian bawah supaya air boleh mengalir.

• Gunting botol tersebut dan buatkan lubang di kawasan yang sesuai supaya dahan boleh dimasukkan ke dalam botol tersebut.  Lubang untuk masuk dahan seharusnya fit dengan dahan sekiranya tut nak dibuat atas pokok supaya bekas boleh melekat.   Boleh dicuba dulu dengan selit masuk ke dahan yang nak ditut.
• Kawasan yang nak ditut dilukakan dengan samaada buangkan kulitnya/ goreskan untuk lukakan.  Saya cuma pakai pisau dan kelar secara memanjang beberapa jalur pada kawasan kulit yang nak ditut.
• Sapukan serbuk penggalak akar.
• Masukkan botol air yang telah digunting sebelah pada dahan.

Dahan diselit masuk ke dalam botol air mineral.

• Lekatkan bahagian botol yang digunting dengan tape ataupun staple.
• Isikan tanah yang lembap dalam botol sehingga lebih kurang penuh.  Tanah jangan sama paras dengan botol, sebab bila menyiram air, tanah senang keluar dari botol.
• Permukaan botol yang terbuka bolehlah ditutup dengan aluminium foil sekiranya nak.  Keliling botol boleh dibalut dengan plastik / pembalut untuk mengelak cahaya daripada masuk ke dalam botol.  Bila ada cahaya masuk, tepi botol senang tumbuh lumut, bila dah tumbuh lumut, susah kita nak tengok samada akar dah tumbuh atau belum.

Botol boleh ditutup dengan aluminium foil atau apa-apa kertas supaya cahaya matahari tidak tembus dan menyebabkan lumut tumbuh.

Contoh tut dengan botol air 

 Pokok black genoa yang ditut daripada dahan dekat dengan pangkal pokok.  Perhatikan bahawa staple telah digunakan untuk mencantumkan bahagian botol yang telah digunting.

 Inca gold yang ditut dengan menggunakan muncung botol.

 Inca gold ditut dengan bahagian tapak botol.

Tut sytle kek lapis dengan botol air.

Tut dengan menggunakan botol air 500ml.  Isipadu tanah yang dimasukkan adalah sedikit saje.

Tut dengan seluruh botol air mineral 1.5 L yang diterbalikan dengan bahagian muncung dijadikan lubang air.

Tut dengan botol air mineral atas dahan.  Kayu penyokong diperlukan untuk dahan yang condong supaya tidak patah terus.

Anak pokok tut yang telah dikerat dan sedia untuk disemai.  Pita pelekat digunakan untuk melekatkan bahagian botol yang telah digunting.

Black genoa yang ditut dengan botal air mineral 500ml dan telah disemai dalam polibag.

Begitulah kaedah mentut pokok fig menggunakan botol air mineral.  Sebenarnya, selain botol air mineral, semua bekas plastik lain pun boleh digunakan mengikut kreativiti masing-masing.  Janji induk pokok fig dapat menampung berat tambahan daripada media yang digunakan dan tidak bengkok atau patah pinggang.   Saya pernah gunakan tong minyak 5L untuk tut pokok fig, tetapi memerlukan sokongan daripada kayu penyokong, sebab berat sangat, terutamanya apabila angin kencang.  Sekarang saya akan tut menengok kepada saiz dahan, kalau dahan besar, maka, saya akan cuba gunakan botol yang besar bagi membolehkan akar yang tumbuh nanti boleh menampung keperluan tut apabila dikerat untuk ditanam dan tut kurang stress bila ditanam.

 
Contoh dahan yang ditut dengan cawan plastik.  Muncung telah ditutup dengan aluminium foil untuk mengekalkan kelembapan dan tepi ditutup juga untuk mengelak cahaya matahari.

Tut dengan cawan air mineral pada dahan pokok .  Tetapi isipadu untuk menampung tanah adalah kecil.

Tut Autralia fig berdaun besar dengan tong minyak 5L.  Kayu penyokong kena disediakan untuk menyokong berat tanah dalam tong minyak supaya induk tidak patah pinggang apabila angin kencang tiup. Tut ini dibuat pada bahagian dekat pucuk pokok yang jauh dari pangkal.  Tujuan guna tong minyak adalah untuk memastikan anak tut boleh hidup setelah dikerat untuk semai.